Register van maatregelen. Beheersplannen III (2022/2027) - Wallonië

Maatregelenprogramma Derde Beheersplannen – WG Informatiefiche van de maatregel Statuut van de maatregel Aanvullend Referentie 40_03 KRW_BP3 © SPW Environnement/DEE – V1.1 1 Titel Miskende verontreinigingen - Verbetering van de kennis/ Vermindering aan de bron Onderwerp Deze maatregel heeft betrekking op specifieke stoffen die in het water aanwezig zijn en de volgende kenmerken hebben: • Potentieel schadelijk voor de menselijke gezondheid of de waterecosystemen; • Komen niet voor in de door de Europese richtlijnen vereiste watermonitoringprogramma's (er moeten eerst gegevens worden verzameld om een risico op Europese schaal te kunnen evalueren); • Herkomst en gedrag in de watercyclus nog niet goed bekend. Deze zorgwekkende stoffen worden aangeduid als "weinig bekende verontreinigingen" en omvatten verschillende families van verbindingen, waaronder residuen van geneesmiddelen, hormoonontregelaars, pesticiden (en de metabolieten daarvan), microplastics en andere recent in de belangstelling gekomen stoffen, met name degene die voor industriële toepassingen en/of als consumentenproducten worden gebruikt (perfluor- of polyfluorverbindingen). Motivatie De SPW ARNE is proactief op dit gebied, met name door onderzoeksprogramma's te financieren. De afgelopen jaren zijn bijna 250 stoffen (residuen van geneesmiddelen, hormoonontregelaars en andere stoffen van belang) geanalyseerd in de Waalse wateren. In de Waalse oppervlaktewateren (met name ten noorden van Samber en Maas) zijn enkele zorgwekkende stoffen aangetroffen. In het grondwater (de bronnen van het drinkwater) werden er bepaalde frequent gebruikte stoffen plaatselijk in heel kleine concentraties gedetecteerd (perfluorverbindingen, weekmakers). De conclusies zijn niettemin geruststellend en er zijn normen (drempelwaarden) opgesteld voor bepaalde fytosanitaire stoffen die vaak in het grondwater worden aangetroffen. Volgens de huidige stand van de kennis lijken deze zorgwekkende stoffen problematischer te zijn voor de ecosystemen dan voor de menselijke gezondheid. Desondanks is er weinig bekend over de aanwezigheid en de effecten van sommige zorgwekkende stoffen in het aquatisch milieu. Bijgevolg en om te anticiperen op de mogelijke opname van probleeemstoffen in de toekomstige Europese wetgeving, is deze maatregel bedoeld om de kennis over deze specifieke stoffen te verbeteren: opsporing en meting, herkomst van de emissies, gedrag, traject en impact van deze stoffen in de Waalse wateren. Andere acties zijn bedoeld om de emissie van deze specifieke stoffen in het milieu en in de Waalse wateren aan de bron aanzienlijk te verminderen (of zelfs geheel te beëindigen). Uitvoering De besprekingen in de WG rond weinig bekende verontreinigingen hebben geleid tot de volgende aanbevelingen: (i) Verdere verbetering van de kennis over weinig bekende verontreinigingen (met name perfluorverbindingen, microplastics en hormoonontregelaars), via onderzoeksprojecten op de volgende gebieden: milieueigenschappen en aanwezigheid van zorgwekkende stoffen in het water, ontwikkeling van analysemethoden voor deze stoffen (problematiek van de thans beschikbare meettechnieken die voor diverse stoffen concentraties waarnemen die onder de kwantificeringsdrempels van de apparatuur liggen, resultaten onvoldoende betrouwbaar), denkwerk over mogelijke waterbehandelingstechnologieën voor het verwijderen van zorgwekkende stoffen uit de lozingen (rekening houdend met de financiële aspecten en de energieaspecten); (ii) Vermindering van de emissie van zorgwekkende stoffen aan de bron: raadpleging van gegevensbanken en verzameling van informatie bij verschillende actoren om de sectoren te identificeren die deze stoffen op Waalse schaal kunnen produceren, nadenken over een vermindering van het gebruik van deze stoffen (met name in industriële processen of landbouwprocessen), verhoogde waakzaamheid binnen de SPW ARNE met betrekking tot de emissie van deze stoffen in milieuvergunningen (maatregel 17), voorlichting en bewustmaking van burgers en wateractoren over de problematiek van weinig bekende verontreinigingen (maatregel 42);